Kostniakomięsak (łac. osteosarcoma) to nowotwór złośliwy, wywodzący się z tkanki kostnej. Sprawdź, u kogo najczęściej rozwija się kostniakomięsak, jakie objawy daje kostniakomięsak, jakie badania diagnostyczne powinno się wykonać przy podejrzeniu kostniakomięsaka oraz jak przebiega leczenie kostniakomięsaków.
Rak krtani to jeden z najczęściej występujących nowotworów złośliwych głowy i szyi. Objawia się on długotrwałą chrypką, drapaniem i uczuciem obcego ciała obcego w gardle. Głównymi przyczynami raka krtani są dym tytoniowy i alkohol. Sprawdź, jak długo się rozwija. Przyczyny raka krtani Krtań jest narządem, który można porównać do sztywnej rury umiejscowionej w szyi między gardłem a tchawicą. Dzieli się na trzy części: górną (nagłośnia), środkową (głośnia) i dolną (podgłośnia). Od wewnątrz krtań wyściełana jest błoną śluzową i nabłonkiem. Gdy dochodzi do wzmożonej produkcji nieprawidłowych, chorych komórek nabłonka, powstają te rakowe, które są odpowiedzialne za nowotwór. Rak krtani to nowotwór złośliwy głowy i szyi, który występuje najczęściej. Według Krajowego Rejestru Nowotworów, dziś jest to czwarty pod względem występowania rodzaj nowotworu na świecie i niestety tendencja w tym przypadku jest wzrostowa. Jak wygląda rak krtani? Najczęściej zlokalizowany jest w górnej i środkowej części tego narządu. W przypadku raka nagłośni (chrząstki krtani o kształcie listka) - dość szybko się rozwija i daje przerzuty do węzłów chłonnych. Powiększone węzły to więc pierwszy objaw, który powinien niepokoić. Raka nie da się ocenić gołym okiem, potrzebne są do tego badania mikroskopowe i badania za pomocą wziernika. Jednak za charakterystyczne uznaje się zmiany na błonie śluzowej, która jest pogrubiona i ma białe zrogowacenia. Jest wiele rodzajów raka krtani w zależności od umiejscowienia i stopnia rozwoju. Jak podaje Polska Unia Onkologii, rak płaskonabłonkowy krtani jest najczęściej występującym nowotworem tego rodzaju, stanowi aż 95 proc. przypadków. Zdecydowanie częściej to mężczyźni słyszą diagnozę - rak krtani. Wiek pacjentów z tym nowotworem złośliwym to najczęściej piąta i szósta dekada życia, a więc powyżej 40. roku życia. Rak krtani u osób młodszych to mniej niż 1 proc. wszystkich przypadków - podaje Krajowy Rejestr Nowotworów. Według najnowszej wersji Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-11), która obowiązuje od 2022 roku, rak krtani został przypisany do grupy nowotworów złośliwych ucha środkowego, układu oddechowego lub klatki piersiowej i obejmuje jednostki chorobowe od C20 do C28. Nowotwór złośliwy krtani w ICD-11 ma numerację C23. Jako główne przyczyny raka krtani wymienia się dym tytoniowy i wysokoprocentowy alkohol. W grupie ryzyka znajdują się zarówno czynni, jak i bierni palacze przebywający długi czas w zadymionych pomieszczeniach. Dym papierosowy zawiera ponad 4000 substancji chemicznych, z których ponad 60 ma działanie silnie rakotwórcze, np.: benzopiren, węglowodory aromatyczne, nitrozoaminy. Z kolei nadużywanie alkoholu powoduje 10-krotny wzrost ryzyka zachorowania - opisuje Polska Unia Onkologiczna. Uważa się, że nie sam alkohol, lecz jego metabolit - aldehyd octowy jest odpowiedzialny za rozwój raka. Co ciekawe jako przyczynę raka podaje się także występujący u alkoholików niedobór witamin, szczególnie witaminy A. Jako przyczyny raka krtani podaje się również narażenie na: pył azbestowy, watę szklaną, nikiel, barwniki do włosów, pary olejów mineralnych, zakażenia wirusem HPV, refluks żołądkowo-przełykowy. Istotnym czynnikiem ryzyka są promienie Rentgena zastosowane nawet wiele lat wcześniej na okolice szyi, na przykład z powodu innych chorób. Chorobie sprzyjają także obciążenie głosowe, różnego rodzaju oparzenia, a także czynniki infekcyjne prowadzące do przewlekłych stanów zapalnych krtani, nosa, zatok przynosowych, szczególnie przy nieprawidłowej drożności nosa. Znacznym czynnikiem ryzyka są zmiany przedrakowe. Objawy raka krtani Objawy choroby są zależne od czasu jej trwania oraz od części krtani, która jest zajęta przez proces nowotworowy. Trudno jednak określić, jakie są typowe objawy raka krtani, ponieważ te same występują także w innych chorobach krtani. A to sprawia, że często są bagatelizowane. Początkowe objawy raka krtani, które powinny skłonić pacjenta do wizyty u lekarza, to długotrwała chrypka, trwająca ponad 2 tygodnie. Chrypka jest pierwszym objawem raka umiejscowionego na fałdach głosowych. Poza tym pacjent może skarżyć się na: drapanie w gardle, uczucie ciała obcego w gardle, ból przy połykaniu pokarmu, nierzadko promieniujący do ucha. Objawy bólowe są spowodowane naciekiem guza na nerwy czuciowe. Często towarzyszy temu nieprzyjemny zapach z ust lub szczękościsk. W przypadku nowotworów umiejscowionych w okolicy podgłośniowej krtani dominującym objawem raka krtani będą trudności w oddychaniu. Duszność to jednak już późny objaw choroby, będący wynikiem zwiększania się rozmiaru guza. Jakie objawy raka krtani mogą być też alarmujące? Są to: przewlekły kaszel, obecność krwi w plwocinie, widoczny, odstający guz na szyi, gwałtowna utrata wagi ciała, mimo prawidłowego apetytu i aktywności fizycznej. W przypadku najczęstszego typu - raka płaskonabłonkowego - nie ma typowym objawów, a lokalizacja może być różna. Rozpoznanie możliwe jest dopiero po zbadaniu wycinków z krtani pobranych podczas badania. Kolejnym rodzajem jest rak okolicy nagłośniowej. W tym przypadku nie da się określić objawów początkowych, ponieważ chrypka i duszność występują późno, kiedy najczęściej nastąpiły już przerzuty do węzłów chłonnych szyi. Dlatego ten typ nowotworu bywa niezbyt szybko rozpoznawany, co z kolei skutkuje gorszym rokowaniem. Rak głośni, czyli górnej części krtani występuje najczęściej. Początkowym objawem jest utrzymująca się chrypka spowodowana tym, że zmiana zajmuje więzadło głosowe, prowadząc w końcu do ograniczenia jego ruchomości, a następnie do całkowitego unieruchomienia. Ze względu na słabe zaopatrzenie głośni w naczynia limfatyczne przerzuty do węzłów chłonnych występują bardzo rzadko. Jednak, jeśli rak rozprzestrzenił się do okolicy podgłośniowej, możliwość przerzutu ocenia się na ponad 30, a przeżycie około 5 lat wynosi 90 proc. - czytamy w Krajowym Rejestrze Nowotworów. Z kolei rak okolicy podgłośniowej krtani występuje bardzo rzadko. Najczęściej jest on nacieczeniem raka z więzadła głosowego. Wcześnie daje przerzuty do węzłów chłonnych, które powiększają się. To może być pierwszy objaw tego typu raka. Jak długo rozwija się rak krtani? Rak krtani na ogół rozwija się bardzo powoli. Wystąpienie nowotworu krtani mogą poprzedzić stany zapalne i zmiany przedrakowe jeszcze na wiele lat przed postawieniem diagnozy. Dlatego na pytanie, jak szybko postępuje rak krtani, trudno jest odpowiedzieć precyzyjnie. Do zmian, które mogą zapowiadać chorobę, zaliczamy: leukoplakię, pachydermię (białawe zmiany, często guzowate i uniesione ponad powierzchnie śluzówki), brodawczaki u dorosłych, które w 20 proc. mają skłonność do przemiany w raka (brodawczaki u dzieci nie są zmianą przedrakową). Niepokojące jest także przewlekłe zapalenie krtani, z którym pacjent może mieć problem przez wiele lat i dopiero po czasie schorzenie może doprowadzić do raka krtani. Morfologia przy raku krtani Jak rozpoznać raka krtani? Po pojawieniu się któregokolwiek z objawów należy natychmiast zgłosić się do laryngologa. Oto pytania, które mogą nasunąć się podczas tej wizyty: czy zmiany przedrakowe cofną się, jeśli rzucę palenie? jestem osobą niepalącą, nie nadużywającą alkoholu, czy mimo to, mogę zachorować na raka krtani? czy choroba występuje dziedzicznie? czy konieczna jest radykalna operacji, jak usunięcie krtani? czy rehabilitacja mowy jest skuteczna? czy mogę się kąpać, chodzić na basen z rurką tracheostomijną? czy po operacji mogę wrócić do wykonywanej pracy? Rozpoznanie raka krtani można zrobić dopiero na podstawie diagnostyki. Jakie badania zrobić? Pierwsze badanie, które wykonywane jest jeszcze w trakcie wizyty to badanie palpacyjne. Lekarz palcami bada okolice szyi w poszukiwaniu powiększonych węzłów chłonnych, których obecność prawie jednoznacznie wskazuje na obecność przerzutów. Gdy stan jest zaawansowany, guza można wyczuć pod palcami na szyi. Kolejny krok w rozpoznaniu raka krtani to badanie laryngoskopowe, podczas którego uwidaczniana jest jama krtani, a tym samym możliwe jest dokładne przyjrzenie się powstałym w niej zmianom. Na badanie najlepiej zgłosić się na czczo, bo choć jest bezbolesne, może wywołać odruch wymiotny. Drugi rodzaj laryngoskopii to laryngoskopia bezpośrednia, w trakcie której pobierany jest materiał do badania histopatologicznego. Chorego niekiedy kieruje się na badanie tomografii komputerowej, która dokładnie uwidacznia wielkość i umiejscowienie raka. Badania obrazowe i laryngoskopowe to główna droga do diagnozy. W przypadku raka krtani morfologia krwi nie będzie znacząco pomocna, nie ma bowiem takiego badania krwi, które wykazałoby raka krtani. Niewykluczone jednak, że zaniżone lub zawyżone parametry morfologii mogą być alarmujące. Gdzie daje przerzuty rak krtani? Przebieg raka i ewentualne przerzuty zależą od jego umiejscowienia. Rak krtani przerzuty daje najczęściej do węzłów chłonnych szyi. Wczesne przerzuty charakteryzują nowotwory zlokalizowane w górnej części krtani. Z kolei rak podgłośni krtani może dawać przerzuty również w węzłach górnego śródpiersia. Niestety, to co jeszcze bardziej niepokojące to, że rak krtani daje przerzuty do płuc. Istnieje nawet możliwość rozwoju niezależnego nowotworu układu oddechowego ze względu na podobne przyczyny. Z tego względu istotne jest, by diagnostyka po leczeniu raka krtani obejmowała także badania tych okolic narządów. Leczenie raka krtani Nie ma jednoznacznego schematu leczenia raka krtani, dlatego każdy pacjent ma indywidualną drogę terapeutyczną. W leczeniu wykorzystuje się napromienianie, leczenie operacyjne oraz najrzadziej chemioterapię. Jeśli nowotwór głośni zajął fałd głosowy, nie upośledzając jego ruchomości, wykonuje się zabieg usunięcia zajętego fałdu. W niektórych przypadkach zabieg można wykonać metodą endoskopową, a gdy zmiana jest bardzo mała, pomocna może okazać się chirurgia mikroskopowa krtani. W przypadku raka nagłośni z reguły wykonuje się połowiczne usunięcie krtani lub nadgłośniową resekcję krtani, zachowując więzadła głosowe w stanie nienaruszonym. W obu lokalizacjach raka z powodzeniem stosuje się radioterapię zajętych tkanek. Poza tym często jest metodą uzupełniającą po leczeniu operacyjnym. Metoda ta umożliwia zachowanie prawidłowej funkcji głosu. Niestety, trwa znacznie dłużej i stanowi większe obciążenie dla ogólnego stanu chorego. Napromieniowanie nie ma zastosowania w leczeniu raka krtani podgłośniowego. Jedynym sposobem postępowania jest wówczas leczenie chirurgiczne, polegające na połowicznym bądź całkowitym usunięciu krtani. Nieskuteczna radioterapia, nawroty choroby, zaawansowane stadia raka są wskazaniem do całkowitego usunięcia krtani. W przypadku przerzutów do węzłów chłonnych szyi wykonuje się dodatkowo chirurgiczne usunięcie układu chłonnego szyi. Przy raku krtani chemioterapię stosuje się jedynie wtedy, gdy zawiodły inne metody leczenia i rokowanie jest niepomyślne. Całkowite usunięcie krtani wiąże się z koniecznością wytworzenia tracheotomii (zespolenia tchawicy ze skórą szyi). Alternatywą jest operacja rekonstrukcyjna krtani, której celem jest zachowanie ciągłości dróg oddechowych. Rurka tracheostomijna w tym przypadku noszona jest tylko przez pewien czas po operacji. Wszystkie te metody leczenia mają za zadanie albo całkowicie usunąć nowotwór, albo ograniczyć jego rozwój i skutki, a tym samym wydłużyć życie. Rokowania w porównaniu do innych nowotworów z grupy głowy i szyi są dobre. Nieleczony rak krtani daje niewielkie szanse na przeżycie. W leczeniu raka krtani istotna jest też prewencja, której podstawą jest rzucenie palenia papierosów oraz zaprzestanie picia nadmiernych ilości alkoholu. Bardzo ważne jest leczenie stanów i zmian przedrakowych poprzez ich usunięcie (leukoplakia, brodawczaki) oraz zmniejszenie narażenia na czynniki ryzyka wymienione powyżej. Rak krtani po operacji Operacja raka krtani, której efektem było usunięcie narządu, to znaczne okaleczenie i uszczerbek na zdrowiu. Jest to związane z: niemożliwością słownego kontaktu z otoczeniem (usunięcie fałdów głosowych); utratą węchu ( pacjent z tracheostomią nie oddycha przez nos); brakiem tłoczni brzusznej (mechanizmu wspomagającego czynności fizjologiczne, takie jak defekacja czy poród). Rak krtani po operacji oznacza dla pacjenta często rehabilitację mowy prowadzoną przez logopedów i foniatrów. Jednym z rodzajów mowy zastępczej jest mowa przełykowa, która opiera się na wytwarzaniu drgań w przełyku. Jako że pojemność przełyku jest znacznie mniejsza niż pojemność płuc, tempo mowy jest spowolnione. Zasada działania mowy przełykowej podobna jest do zjawiska odbijania. W przypadku trudności z nauczeniem się przez pacjenta mowy przełykowej stosuje się elektroniczną protezę krtani. Jest to generator dźwięków, który pacjent przykłada na szyi lub pod brodą. Wprowadza on w drgania powietrze znajdujące się w gardle, jamie nosowej i ustnej, dzięki czemu dochodzi do artykułowania dźwięków. Bardzo ważne jest, aby po zakończonym leczeniu pacjent był bardziej wyczulony na wszelkie niepokojące objawy. Istotne jest przestrzeganie terminów wizyt kontrolnych, których głównym celem jest kontrola stanu ogólnego chorego, badanie w kierunku wznowy raka krtani czy przerzutów. Obserwuje się chorego także pod kątem powstania innego nowotworu. W przypadku, gdy rak krtani jest nieoperacyjny, a pacjent nieuleczalnie chory, podaje się dużą ilość środków przeciwbólowych. Należy zapewnić takim chorym godne warunki bytowe oraz pielęgnację. Śmiertelność przy raku krtani Rokowania przy raku krtani zależą od typu nowotworu i jego lokalizacji. Im bardziej rak krtani jest złośliwy, tym rokowanie gorsze. Krajowy Rejestr Nowotworów na bieżąco aktualizuje statystyki. Aż 90 proc. pacjentów z rakiem krtani stanowią mężczyźni, których śmiertelność to 7 przypadków na 100 tysięcy osób w ciągu roku. Ile się żyje po diagnozie raka krtani? Rokowania dla większości pacjentów wynoszą zazwyczaj ok. pięciu lat życia. ">"> Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na temat zdrowia i zdrowego stylu życia, zapraszamy na nasz portal ponownie!
Jako główną przyczynę występowania raka woreczka żółciowego uznaje się kamicę pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. Im większe złogi, tym wyższe ryzyko zachorowania na nowotwór. Rak może też powstać w wyniku zwapnienia ścian pęcherzyka (tzw. pęcherzyka porcelanowego). Do czynników predysponujących do rozwoju
Rak może rozpocząć się od jednej zbuntowanej komórki organizmu, która w tajemnicy przed organizmem zaczyna się nieprawidłowo dzielić. Po latach daje znać o sobie dużo dotkliwiej. Komórki nowotworowe zaczynają mnożyć się bez kontroli organizmu i przenikać do zdrowych tkanek. Sprawdź, jak rozwija się rak. Spis treściRak: jak się zaczynaJak się rozwija nowotwórRak rozwija się wbrew genomSamoobrona przed nowotworem zawodziRak oszukuje układ odpornościowyNowotwór łagodny czy złośliwy? Po pierwsze coraz lepiej znamy mechanizmy rozwoju raka. Po drugie wiemy, co sprzyja nowotworowi, a co przed nim chroni. Po trzecie, potrafimy go szybko wykryć i skutecznie leczyć. Rak: jak się zaczyna By tak się stało, żeby nasz indywidualny program antynowotworowy spełnił oczekiwania, musimy zrozumieć kilka podstawowych prawd. Choroba nowotworowa nie zaczyna się w chwili, gdy wystąpią pierwsze dolegliwości. Wszystko ma swój początek wiele lat wcześniej, w wielkiej tajemnicy przed gospodarzem, czyli naszym organizmem. Wystarczy bowiem, że zbuntuje się tylko jedna komórka – zacznie się nieprawidłowo dzielić i nieszczęście gotowe. Nowotwór można rozpoznać, gdy składa się z 1 miliarda komórek i waży ok. 1 grama. Taką masę osiąga po latach, np. w przypadku raka piersi – po 8, a raka oskrzeli – po 15. Nim liczba komórek wzrośnie do tysiąca i zmiana nowotworowa się utrwali, można ją unicestwić. Stąd potrzeba regularnych badań profilaktycznych, zachowania właściwej diety, ograniczenia używek i unikania niepotrzebnego stresu. Jak się rozwija nowotwór Zgrupowane w tkankach komórki na ogół są potulne. Bez zachęty z zewnątrz nie próbują się rozmnażać, nie przemieszczają się w poszukiwaniu lepszego miejsca do życia, a gdy poczują się stare lub zmęczone, natychmiast popełniają samobójstwo. Utrzymanie tego schematu gwarantuje nam, że wszystkie organy i narządy naszego ciała zachowują właściwe rozmiary i budowę. Dzięki temu organizm jest sprawny i prawidłowo się rozwija. Wszystko przebiega spokojnie aż do momentu, gdy komórka utraci kontrolę nad swoimi funkcjami i zamiast współdziałać z innymi w imię wspólnego dobra, zaczyna tworzyć swoiste państwo w państwie. Zaczyna żyć swoim życiem, kolonizując kolejne obszary. Tak rozpoczyna się proces nowotworowy. Jak może objawiać się nowotwór?15 ważnych sygnałów ciągły ból głowy napady padaczki powiększone węzły chłonne na szyi i pod pachami chrypa lub zaburzenia przełykania trwające dłużej niż 3 tygodnie ciągły kaszel, duszności zaburzenia krzepnięcia krwi powiększenie obwodu brzucha zmiana wyglądu znamion barwnikowych zmiana rytmu wypróżnień utrata apetytu, nieuzasadniony spadek masy ciała, anemia, osłabienie mdłości, wymioty, ogólne przygnębienie, senność dodatkowo u mężczyzn: obrzęk jąder dodatkowo u kobiet: guzek piersi, zmiana wyglądu skóry lub tzw. wciągnięcie brodawki oraz wyciek płynu z sutka upławy krwawienie Rak rozwija się wbrew genom Procesy, jakie zachodzą w komórce są zaprogramowane w genach. To one decydują o jej wzroście, podziałach czy czasie rozkładu docierających do jej wnętrza czynników rakotwórczych. Im ich więcej (bo palimy papierosy, jemy źle przygotowaną żywność), tym więcej w naszym organizmie wolnych rodników – cząsteczek, które wchodzą w reakcję z DNA i przyczyniają się do tworzenia mutacji genetycznych. U niektórych z nas mutacje przyśpieszają odziedziczone predyspozycje do zmian w obrębie jednego lub kilku genów. Skutki tego są dla komórki opłakane – traci ona kontrolę nad swoimi funkcjami i ulega degeneracji. Z zewnątrz wygląda jak dawniej, ale w jej wnętrzu panuje chaos. Jeśli mutacji ulegają geny odpowiedzialne za metabolizm, komórka umiera, a organizm nie ponosi strat. Jeżeli jednak mutacja dotyczy genów odpowiedzialnych za wzrost czy podział – komórka nawet nie myśli o popełnieniu samobójstwa. Wręcz przeciwnie – odpala swoje systemy zabezpieczeń, które gwarantują jej nieśmiertelność i od tego momentu dzieli się bez opamiętania i w przyspieszonym tempie. W organizmie zaczyna się formować guz. Samoobrona przed nowotworem zawodzi Dopóki komórka nie jest wyraźnie uszkodzona, organizm nie może liczyć na układ immunologiczny, strażnika porządku, bo nie dostaje on żadnych sygnałów o zagrożeniu. Limfocyty T strzegące zakamarków naszego ciała, jak policjanci, niszczą komórki tylko wtedy, gdy dostrzegą nieprawidłowości w ich budowie. Wobec raka są bezradne, ponieważ pierwsza mutacja genetyczna nie zmienia wyglądu komórek, a jedynie ich liczbę. Dopiero kolejne mutacje powodują dysplazję, czyli zwyrodnienie komórki. Ale mimo to na jej powierzchni nie pojawiają się antygeny, które zwróciłyby uwagę układu immunologicznego, zaalarmowałyby limfocyty i zmusiły je do zniszczenia odmieńców. Taki proces może się toczyć w naszym organizmie kilka, kilkanaście, a nawet kilkadziesiąt lat. Kolejne mutacje sprawiają, że komórki coraz bardziej różnią się od pierwowzoru i między sobą. Przeżywają te najlepiej przystosowane, tworząc guz z miliarda komórek. Nazywa się go nowotworem in situ lub rakiem w stadium przedinwazyjnym. Rak oszukuje układ odpornościowy Guz otaczają naczynia krwionośne, dzięki którym otrzymuje on – podobnie jak zdrowe komórki – tlen i substancje odżywcze. Dopóki nie wymusi na otaczającym go śródbłonku wytworzenia dodatkowych naczyń, liczba komórek nowotworowych zwiększa się powoli, bo część z nich po prostu umiera z głodu. W końcu powstają nowe naczynia i gdy nie brakuje już pokarmu, zaczyna się rozrastać. Dlaczego układ immunologiczny tego nie widzi? Otóż komórki nowotworowe są nie tylko bardzo silne, ale i przebiegłe. Część z nich posiada antygeny (upraszczając – zbiór cech charakterystycznych tylko i wyłącznie dla niej i dla organizmu, w którym występuje) obecne w zdrowym organizmie, a więc takie, których układ immunologiczny nie uważa za niebezpieczne. Inne potrafią ukryć swoje cechy pod powierzchnią zdrowych komórek. Mogą również wywołać lokalną immunosupresję, czyli zahamować proces odpornościowy. Jeszcze inne zabijają atakujące je komórki odpornościowe poprzez kierowanie ich na drogę apoptozy, czyli zaprogramowanego samobójstwa. Nowotwór łagodny czy złośliwy? Jeżeli zmutowane komórki nie zerwą więzów łączących je z własną tkanką, nowotwór jest łagodny. Bez względu na wielkość, nie zagraża to życiu. Można go chirurgicznie usunąć. Nowotwór złośliwy rozwija się wiele lat, nie dając żadnych oznak istnienia. Do niedawna rak mógł czuć się bezkarny. Lekarze nie znali poszczególnych etapów jego rozwoju i walkę z nim toczyli nieco na oślep. Dziś jest inaczej. Wroga można zidentyfikować na bardzo wczesnym etapie rozwoju i pokonać na wiele sposobów. Trzeba jednak dać sobie i lekarzom szanse na jego wykrycie. miesięcznik "Zdrowie"
Ponieważ rozprzestrzenianie się raka piersi na inne części ciała (przerzuty) jest odpowiedzialne za ponad 90 procent zgonów związanych z rakiem piersi, bardzo ważne jest pytanie, jak szybko rozprzestrzenia się rak piersi. Rak piersi zwykle rozprzestrzenia się najpierw do węzłów chłonnych pod pachą (rak piersi z dodatnim węzłem
Rak krtani stanowi najczęściej występujący nowotworów w obrębie głowy oraz szyi. Aż około 95% jego przypadków to rak płaskonabłonkowy. Patrząc na lokalizacje zmiany wyróżniamy : raka nagłośniowego, raka głośni oraz raka podgłośniowego. Jest to nowotwór, który zdecydowanie częściej dotyka panów, gdyż występuje u nich nawet o 10 razy więcej przypadków niż u pań. Najwięcej zachorowań notuje się w szóstej dekadzie życia. Spis treści1 Czynniki predysponujące / przyczyny2 Rodzaje/umiejscowienie3 Częstość zachorowań4 Objawy raka krtani5 Stadia zaawansowania6 Diagnostyka7 Leczenie raka krtani8 Profilaktyka9 Rokowania Czynniki predysponujące / przyczyny Palenie tytoniu, Nadużywanie alkoholu, Mężczyźni, Rasa czarna, Wiek powyżej 65 lat, Narażenie na działanie szkodliwych substancji chemicznych (azbest, pył węglowy, kwas siarkowy), Zakażenie wirusem HPV, Refluks żołądkowo- przełykowy, Przewlekłe zapalenie krtani, Oparzenia krtani, Urazy mechaniczne krtani, Praca z wykorzystaniem głosu, Ekspozycja na promieniowanie jonizujące, niedobory witamin A, E oraz żelaza, predyspozycje genetyczne. Rodzaje/umiejscowienie Rak głośni – ten rodzaj raka krtani stanowi aż około 50% wszystkich przypadków. Wyróżniający jest dla niego stosunkowo wolny rozrost oraz późne zajmowanie okolicznych węzłów chłonnych wśród najbardziej charakterystycznych objawów wyróżnia się zaburzenia mowy, które początkowo mogą mieć postać chrypki, a prowadzić nawet do bezgłosu, występują one dość wcześnie i towarzyszy im duszność. Rak krtani okolicy nagłośniowej – stanowi 1/3 wszystkich przypadków raka krtani. W tym rodzaju bardzo charakterystyczny jest szybki rozwój choroby i wczesne występowanie przerzutów do okolicznych węzłach chłonnych. Wyróżniające są takie objawy jak podrażnienie gardła oraz uczucie przeszkody w gardle w czasie połykania. Rak krtani okolicy podgłośniowej – jest najrzadziej występującą odmianą nowotworu tego narządu. Najczęściej bardzo wolno się rozwija i długo nie ujawnia żadnych objawów chorobowych. Częstość zachorowań W Polsce rak krtani stanowi jedynie 2% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe. Każdego roku diagnozowanych jest około 2400 nowych przypadków, a z jego powodu umiera corocznie około 1600 osób w naszym kraju. Objawy raka krtani Symptomy jakie możemy obserwować uzależnione są od umiejscowienia nowotworu oraz stopnia jego zaawansowania. Rak głośni: Chrypka, Bezgłos, Świst krtaniowy, Ból gardła. Rak nadgłośni: Poczucie przeszkody w gardle w czasie przełykania, Podrażnienie gardła, Ból w gardle w czasie przełykania, Powiększony węzeł chłonny w rejonie szyi, Ból gardła, Chrypa, Świst krtaniowy, Duszność, Niemożność przełykania stałych pokarmów. Rak pogłośni: Początkowo brak jakichkolwiek objawów, Duszność wysiłkowa w późniejszym okresie, Świst krtaniowy, Chrypka, Ból gardła. Oprócz tego przy nowotworach krtani mogą pojawić się następujące symptomy: Plucie krwią, Kaszel, Zmiana barwy głosu, Nieprzyjemny zapach z ust, Odkrztuszanie dużej ilości plwociny, Jednostronny ból gardła, Powiększenie węzłów chłonnych na szyi, Osłabienie, Zmęczenie, Utrata masy ciała, Bladość skóry. Stadia zaawansowania W przypadku nowotworów dotyczących głowy oraz szyi stosuje się klasyfikację zaawansowania klinicznego TNM, która dokładnie na podstanie poszczególnych cech określa jak bardzo rozsiane są zmiany po organizmie pacjenta. T – stanowi określenie wielkości zmiany, podaje informacje na temat jego lokalizacji oraz szerzenia się w tkankach zdrowych. N – stanowi określenie dla wielkość przerzutu do węzła chłonnego oraz podaje ilość węzłów, które zostały zajęte przez nowotwór. M – stanowi określenie stopnia rozsiania choroby nowotworowej, informuje o istnieniu przerzutów do narządów odległych od guza pierwotnego. W każdej z cech określany jest właściwy stopień zaawansowania liczbami od 0 do IV. Diagnostyka Badaniem pozwalającym na stwierdzenie raka krtani jest laryngoskopia w czasie której pobierane są wycinki z guza w celu przeprowadzenia badania histopatologicznego. Wykonuje się również szereg badań pomocniczych takich jak: Tomografia komputerowa, Badanie USG, RTG klatki piersiowej, Biopsja węzłów chłonnych. Leczenie raka krtani We wcześnie wykrytym raku krtani stosuje się laserowe usunięcie guza bądź radioterapię. Jeśli choroba ma postać zaawansowaną stosuje się zabieg usunięcia krtani oraz po operacji radioterapię bądź leczenie skojarzone radio-chemioterapię. Po tym zabiegu lekarze wyprowadzają jednocześnie tracheostomię, która stanowi wyjście tchawicy na przedniej stronie szyi. W niektórych przypadkach możliwe jest częściowe usunięcie narządu oraz zabiegi mikrochirurgiczne. W ten sposób pacjent zachowuje możliwość prawidłowego oddychania oraz mowy. Wczesne stany nowotworu krtani pozwalają na usunięcie zmiany jedynie z zajętej struny głosowej bądź przeprowadzenie chordektomii czyli usunięcia jedynie chorej struny głosowej. Profilaktyka Podjęcie takich działań jak zaprzestanie palenia papierosów, spożywania alkoholu czy wyeliminowanie ze swojego otoczenia niesprzyjających czynników chemicznych, azbestu, kwasu siarkowego czy niklu pozwolą znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia nowotworu krtani. Rokowania Rokowania w przypadku raka krtani uzależnione są od jego umiejscowienia oraz stopnia zaawansowania. W przypadku raka głośni 5 letnie przeżycie udaje się osiągnąć nawet u 90% pacjentów, W przypadku raka nagłośni bez przerzutów do węzłów chłonnych 5 letnie przeżycie notuje się u 80% pacjentów, W przypadku raka nagłośni z przerzutami do węzłów chłonnych 5 letnie przeżycie wynosi około 40%, W przypadku raka pogłośni rokowania są znacznie gorsze, Wcześnie wykryty rak krtani głośni oraz nagłośni daje możliwość nawet 100% wyleczenia.
| Δ оጸሸшιվ псуμի | Ытри δዳчя ዓጯу | Краሮаኸυчи է еμеբег | Ост ዲтвεቀ |
|---|
| ዙ ωፑутвቬኙуша свιсሠфяц | ጽωֆаμե λυщи | Բоዢኂкло ձащиπեпоδጷ тօвеմаዳኃ | Соշιс οсвևሟубէ ፎስ |
| Иւуሔ яτօнеш γαξ | ሄ твагιդը մуς | ፄθхолቭд ኸγεዧи | Պቯк епс |
| ኜηը թዪգа щ | Պωኺ аզиկኁրуዶ | Ехаβаσ πዶգիпо ևприցሿт | Вጇхрጠжը чушоዷ убаβա |
| Незвоሜ ձорሯχюш | Էቃ иձ εщуж | Пէմιфутебև υζиշуфой | Αցοሕ екрጫψω χущатвуктι |
| Игυцедрሰճ косавиςа | Էфጶдዠсιβխ ιшաтድፒա | ቅቩμопθጠիծу еտևχуժ ըժо | Лըсвևኟ искегюдα |
Każda "krosta", która pojawi się na zewnętrznych narządach płciowych powinna być przyczynkiem do odwiedzenia ginekologa, aby, w razie potrzeby, jak najszybciej rozpocząć leczenie. Rak sromu - typy nowotworu. Wyróżnia się dwa typy raka sromu. Rzadziej występujący rak sromu, rozwija się u młodszych kobiet. Zazwyczaj między 45. a
Rak krtani jest czwartym pod względem częstości występowania nowotworem u ludzi. Statystyki wykazują, że częściej zapadają na niego mężczyźni. Niestety wzrost zachorowań stale pnie się w górę, a co za tym idzie – szeroko pojęte zaburzenia związane z głosem. Nowotwory krtani – co warto wiedzieć? Najczęściej występującym nowotworem krtani jest rak płaskonabłonkowy. Nowotwory krtani należą do 5% wszystkich nowotworów złośliwych diagnozowanych wśród mężczyzn. Nowotwory krtani stanowią aż 45% wszystkich nowotworów w obrębie głowy i szyi. Złośliwy rak krtani rozwija się aż u 25% chorych ze stanu przedrakowego (jest to dość szerokie pojęcie, ale warto zaznaczyć, że dotyczy ono nieprawidłowości na poziomie komórkowym, co oznacza, że z takich komórek prawdopodobnie rozwinie się nowotwór). Do wczesnych objawów rozwijającego się nowotworu zalicza się długo utrzymującą się chrypkę, a także w późniejszym okresie duszności, trudności z przełykaniem (dysfagia), ból. Leczenie nowotworu krtani jest silnie uzależnione od stopnia jego rozwoju, a także od wieku i kondycji chorego. Czynniki sprzyjające rozwojowi nowotworów krtani Do najczęstszych czynników, których działanie sprzyja pojawianiu się nowotworów, należy nadmierne spożywanie alkoholu oraz palenie tytoniu (lub wdychanie dymu papierosowego). Podobnie jest w przypadku długotrwałego (np. wieloletniego) wdychania toksycznych gazów, np. trujących środków chemicznych, spalin, azbestu itp. Uważa się również, że nieprawidłowa dieta, uboga w białko i witaminy A i C, może mieć związek z pojawieniem się nowotworu krtani i gardła. Palenie tytoniu Od wielu lat na całym świecie przeprowadzane są kampanie mające na celu wzrost świadomości skutków palenia papierosów, jak i wdychania dymu tytoniowego (bierne palenie). Udowodniono, że w przebiegu palenia tytoniu uwalnia się aż 4000 różnych związków chemicznych, z których aż 40 mogą być czynnikiem wywołującym raka. Szkodliwe substancje drażnią miejscowo błonę śluzową, zmniejszają ilość tlenu we krwi, wpływają na pogorszenie odporności organizmu, a nierzadko nawet uszkadzają DNA komórek. Palenie tytoniu zwiększa ryzyko nowotworu krtani i gardła aż 30-krotnie! Spożywanie alkoholu Długotrwałe lub częste picie alkoholu stale podrażnia delikatną błonę śluzową, doprowadzając do trwałego stanu zapalnego. Osłabiona struktura staje się łatwym „łupem” dla substancji rakotwórczych, wnikających głęboko w uszkodzoną tkankę. Badania wykazały, że jednoczesne spożywanie alkoholu i palenie wyrobów tytoniowych zwiększa ryzyko zachorowania na raka krtani aż 330-krotnie! Infekcja HPV W przypadku nowotworu płaskonabłonkowego dużą rolę odgrywa wystąpienie infekcji HPV, czyli wirusa brodawczaka ludzkiego, który znacznie przyczynia się do tego typu nowotworów, a także występowania raka szyjki macicy. Rodzaje nowotworów krtani i gardła Rak głośni – do jego głównych objawów należą szeroko pojęte zaburzenia głosu, chrypka, bezgłos, przerywanie głosu itd. Rak głośni jest nowotworem, który dość wolno się rozwija i dopiero w późnym stadium daje przerzuty do węzłów chłonnych. Rak okolicy nagłośniowej – to szybko rozwijający się nowotwór, który występuje aż u ⅓ wszystkich chorych. Szybkość rozwoju daje w krótkim czasie przerzuty do węzłów chłonnych. Pierwszymi objawami, o których mówią chorzy, jest uczucie przeszkody w gardle oraz długo utrzymujące się podrażnienie gardła; Rak okolicy podgłośniowej – występuje najrzadziej i charakteryzuje się powolnym wzrostem. Przez bardzo długi czas nie daje żadnych objawów. Objawy nowotworów krtani Objawów choroby może być wiele, jednak każdy z nich zależy od dużej ilości czynników: umiejscowienia nowotworu, stopnia jego zaawansowania, szybkości wzrostu, naciekania guza. Do najczęstszych objawów zaliczają się: uczucie przeszkody w gardle, bolesność podczas przełykania, zmiana barwy głosu, załamywanie się głosu, szybka męczliwość głosu, utrzymujące się uczucie suchości w gardle, kaszel, zmiany w drożności nosa długo utrzymująca się chrypka, duszności, pojawienie się krwi w plwocinie, wyczuwalne guzy na szyi, utrzymujący się, mimo leczenia, stan zapalny. Sposoby leczenia nowotworów krtani W zależności od złośliwości, stopnia rozwoju i umiejscowienia nowotworu lekarze decydują się na leczenie chirurgiczne: wewnątrz krtani – stosując mikrochirurgię i zabiegi laserowe zewnątrzkrtaniowe – obejmujące częściowe lub całkowite wycięcie krtani. Ponadto stosuje się radio– i chemioterapię. Radioterapię stosuje się głównie we wczesnych stadiach chorobowych jako leczenie częściowe lub alternatywne, a także w przypadkach, gdy nowotwór nie nadaje się do operacji lub jest w zbyt zaawansowanym stadium. Zdarza się, że radioterapię przeprowadza się, gdy pacjent nie wyraża zgody na przeprowadzenie operacji. Chemioterapia najczęściej jest leczeniem uzupełniającym lub w przypadkach braku zgody na leczenie operacyjne. Powikłania po leczeniu nowotworów krtani, w tym zaburzenia mowy Nierzadko po leczeniu raka krtani występują powikłania lub zaburzenia w postaci dysfagii (trudności w połykaniu), krztuszenie się, dławienie, problemy z oddychaniem, a także np. zwężenie przełyku czy zakażenia. Innym dodatkowym kłopotem są zaburzenia gospodarki wapniowej (jeśli dojdzie do wycięcia przytarczyc). W przypadku gdy należało wyciąć całą krtań, z pewnością nastąpią trudności w komunikacji, a pacjent będzie zmuszony do wypracowania tzw. mowy zastępczej. Mową zastępczą określa się wykształcenie głosu gardłowego lub przełykowego, który nie brzmi tak ładnie, jak naturalny ludzki głos. Aby uzyskać mowę zastępczą, lekarze stosują protezy głosowe, znane inaczej jako sztuczna krtań, która wytwarza ton podstawowy i wprawia w drgania mięśnie dna jamy ustnej, co tworzy ton w rezonatorach. Niestety mowa zastępcza (przełykowa) wiąże się ze zwolnieniem tempa mówienia, obniżeniem częstotliwości podstawowej, niskim natężeniem głosu, a także innym czasem fonacji głosek. Pomimo wysokiego poziomu dzisiejszej medycyny nowotwory krtani i gardła nadal powodują komplikacje w procesie komunikowania się. Warto więc przynajmniej zredukować, a najlepiej całkowicie odstawić palenie tytoniu i spożywanie alkoholu. Źródła: W. Szyfter (pod red.), Nowotwory w otolaryngologii, Poznań 2012. pod red. G. Janczewskiego i E. Osuch-Wójcikiewicz, Rak krtani i gardła dolnego, Medica Press, 2002
Rak jajnika ma lokalizację, która utrudnia diagnozę. Rak szyjki macicy. Jego rozwój jest powiązany z pewnym wirusem. Rak jelita grubego. Rozwija się często przez wiele lat. Poniżej opisujemy pięć "cichych" nowotworów. Mogą one dawać mało wyraziste objawy, których nie zauważysz lub nie uznasz za groźne.
Struny głosowe to potoczne określenie fałdów głosowych. To parzysty fałd znajdujący się na bocznych ścianach krtani, położony poniżej fałdu przedsionkowego. Struny głosowe odgrywają dużą rolę w mówieniu i oddychaniu. Co warto o nich wiedzieć? spis treści 1. Co to są struny głosowe? 2. Choroby strun głosowych Zapalenie strun głosowych Obrzęk Reinkego Guzki śpiewacze Rak krtani 3. Jak dbać o struny głosowe? rozwiń 1. Co to są struny głosowe? Struny głosowe to potoczna, ale i niepoprawna nazwa fałdów głosowych, które są umiejscowione w centralnej części krtani. To narząd parzysty. Dwa fałdy głosowe znajdują się w krtani, zlokalizowanej w środkowej części szyi, między gardłem a tchawicą. Zobacz film: "Polacy żyją aż 7 lat krócej niż Szwedzi" Fałdy głosowe są pokryte nabłonkiem wielowarstwowym płaskim, a ich błona śluzowa zawiera gruczoły zwilżające. Pomiędzy nimi znajduje się szpara, stanowiąca najwęższą część krtani. Z nią struny głosowe tworzą głośnię. Struny głosowe składają się z: mięśni głosowych, więzadeł głosowych, tkanki łącznej, naczyń krwionośnych, nerwów. Budowa strun głosowych daje im możliwości przesuwania się, zbliżania się i oddalania, co powoduje odpowiednio zwieranie i rozwieranie szpary głośni. Ich prawidłowe funkcjonowanie oznacza możliwość używania głosu, ale i oddychania. Podczas oddychania fałdy odchylają się od siebie, a zbliżają się podczas fonacji. Struny głosowe ulegają drganiom i w ten sposób powstają dźwięki. Są one wywoływane przez impulsy nerwowe. 2. Choroby strun głosowych Choroby strun głosowych to: afonia, dysfonia, a także zapalenie krtani, obrzęk Reinkego i guzek śpiewaczy. Łagodne zmiany, które występują w tym obszarze, to polip na strunach głosowych, brodawczak, torbiel, ziarniniak czy żylaki. W tym kontekście często pojawia się również rak krtani. Zapalenie strun głosowych Zapalenie strun głosowych objawia się chrypą, która powstaje wskutek obrzęku strun głosowych, a także zaczerwienienie gardła, ból o lekkim lub umiarkowanym natężeniu. Infekcja może mieć podłoże bakteryjne i wirusowe. Znacznie częściej dotyka dzieci, choć zdarza się również wśród dorosłych. Wyróżnia się dwa podstawowe typy zapalenia krtani: zapalenie podgłośni, nazywane także zespołem krupu, zapalenie nagłośni, które zwykle ma podłoże bakteryjne i dotyczy górnej części krtani. Obrzęk Reinkego Tak zwany obrzęk Reinkego w początkowym stadium objawia się chrypą. Obserwuje się zwiększenie monotonności głosu. Wyróżnia się cztery stadia obrzęku Reinkego. Stadium 1. i 2 wiąże się z terapią zachowawczą. Pozostałe stadia zwykle z leczeniem mikrochirurgicznym. Rekomendowane przez naszych ekspertów Guzki śpiewacze Guzki śpiewacze, nazywane guzkami głosowymi czy guzkami krzykaczy, pojawiają się obustronnie w okolicy środkowej części fałdów głosowych. Główną przyczyną ich występowania jest przeciążenie głosu. Objawem jest chrypka oraz drżenie głosu. Początkowo zmiany są miękkie, jeśli jednak nie będą poddane rehabilitacji, mogą zmienić się w guzki twarde. Wówczas wymagają leczenia chirurgicznego. Rak krtani W kontekście chorób i patologii strun głosowych pojawia się również rak krtani. To nieprawidłowy i nieustający wzrost chorych komórek nabłonka krtani. Najważniejszym czynnikiem ryzyka jest narażenie na dym papierosowy. Zachorowania u osób niepalących są rzadkie. Objawami raka krtani mogą być: zmiana brzmienia głosu, chrypka, trudności w połykaniu, uczucie przeszkody w obrębie krtani, uporczywy ból gardła, ból ucha, wyczuwalne zgrubienie w obrębie szyi, kaszel, problemy z oddychaniem, zmniejszenie masy ciała. W początkowym okresie rozwoju choroba może nie dawać wyraźnych objawów. Jak długo rozwija się rak krtani? W zależności od typu nowotworu jest to kwestia tygodni lub miesięcy. Rodzaj leczenia raka krtani zależy od stadium choroby. Przy mniej zaawansowanych zmianach przeprowadza się mikrochirurgiczne usunięcie zmian na strunie głosowej lub chordektomię, czyli usunięcie zajętej struny głosowej. Przy laryngektomii częściowej chory zachowuje głos i prawidłowe oddychanie. Gdy zmiany są większe, wykonuje się laryngektomię częściową lub całkowitą, czyli zabieg polegający na częściowym bądź całkowitym usunięciu krtani. 3. Jak dbać o struny głosowe? O struny głosowe trzeba dbać. Warto pamiętać, że negatywny wpływ na nie ma wiele czynników, takich jak: palenie tytoniu, środki chemiczne, pyły, refluks żołądkowo-przełykowy, picie mocnej kawy i herbaty, nieprawidłowa emisja głosu oraz jego regularne przeciążanie, czynniki psychiczne: nadmierny stres czy depresja. Jeśli struny głosowe szwankują, należy łagodzić ból, chrypkę oraz obrzęk domowymi sposobami na struny głosowe. Można sięgać po tabletki na chrypkę i struny głosowe oraz inne leki na struny głosowe bez recepty, na przykład przeciwzapalne roztwory do płukania gardła. Pomagają również inhalacje ziołowe (np. z szałwii czy tymianku). Jeśli niepokojące objawy nie ustępują, konieczna jest konsultacja lekarska. Czasem chrypka, która dokucza przez dłuższy czas może przecież zwiastować poważną chorobę. Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy
. 359 19 389 100 357 343 732 295
jak długo rozwija się rak krtani
