W odniesieniu do malowniczych miejsc, zwykło się używać określenia ,,cuda natury”- ale czy człowiek może przyczynić się swoją działalnością do stworzenia takiego cudu? Czegoś, czego matka natura by się nie powstydziła? Z jednej strony ludzie od tysięcy lat systematycznie przekształcają środowisko naturalne na swoje potrzeby, ale czasem dochodzi do sytuacji, gdy zdewastowane tereny poprzemysłowe zamieniają się w cenny przyrodniczo obszar. W Krakowie będzie to piękny Zalew Zakrzówek w dawnym kamieniołomie, poza Małopolską np. kolorowe jeziorka w nieistniejących kopalniach w Rudawach Janowickich, ,,Malediwy” z Jaworzna czy połoniny w Bieszczadach. Dziś chroni się te tereny i podejmuje aktywne działania by zachować zmieniony przez człowieka krajobraz, który często zyskuje unikalny w skraju kraju charakter. Przykładem takie chronionego obecnie krajobrazu jest Pustynia Błędowska. Piasek niemal po horyzont. Widok z Róży Wiatrów. Spis treści1 Skąd pustynia w środku Polski?2 Po co nam pustynia? Może niech wróci las?3 Pustynia Błędowska praktycznie: dojazd i punkty Wzgórze Róża Wzgórze Dąbrówka4 Ciekawostki o Pustyni Błędowskiej Skąd pustynia w środku Polski? Zacznijmy od tego, że z geograficznego punktu widzenia to nie pustynia, tylko piaski lotne o pochodzeniu antropogenicznym, czyli stworzonym przez działalność człowieka. Pustynia Błędowska leży na Jurze Krakowsko Częstochowskiej, a jej piaszczysta część praktycznie tylko na terenie województwa małopolskiego. Dlaczego to podkreślamy? To, co dziś widzimy, to tylko namiastka tego, co kiedyś nazywało się Wielką Pustynią Błędowską, rozciągającą się na ogromnym obszarze ok. 150km², a z której nawiewane piaski docierały do okolicznych wsi i Olkusza. Dla porównania dzisiejszy obszar pustyni to trochę ponad 30km², z czego tylko część to lotne piaski. Rozwijające się w średniowiecznym Olkuszu kopalnie ołowiu i srebra wymagały dużej ilości drewna, które pozyskiwano poprzez karczowanie okolicznych lasów, a to prowadziło do jałowienia ziemi. W połączeniu ze zmianami w gospodarce wodnej tych terenów, nastąpiło obniżenie się wód gruntowych i stopniowe pustynnienie ziemi. Daleko w tle widać kościół w Błędowie. Pustynia Błędowska przez kilkaset lat miała wtedy rzeczywiście pustynny charakter. Sytuacja zmieniła się po II wojnie światowej, kiedy zdecydowano o likwidacji terenów pustynnych. W tym celu nasadzano sosnę i sprowadzoną z Azji wierzbę ostrolistną- czyli obcy gatunek. Interwencja człowieka zaczęła przynosić efekty i ogromne połacie piasku szybko się zazieleniły. Dopiero w XXI wieku uświadomiono sobie, że nie jest to może najlepsze z możliwych rozwiązań i zadecydowano o ratowaniu Pustyni Błędowskiej przed zarośnięciem. W 2013 roku pustynia została zamknięta i rozpoczął się długi proces usuwania drzew, krzewów i innej roślinności w celu zachowania pustynnego charakteru terenu. Niestety, ale delikatny ekosystem został naruszony i bez interwencji człowieka już się nie utrzyma. Po co nam pustynia? Może niech wróci las? Wiele osób zadaje sobie pewnie pytanie: czemu nie naprawić błędów naszych przodków i nie pozwolić pustyni pokryć się lasem, by wrócić do sytuacji sprzed 800 lat? Po co wydawać miliony złotych na utrzymanie tej ,,wielkiej piaskownicy”? Cóż, natura nie lubi próżni i miejsce zdegradowane przez człowieka zostało zastąpione przez stulecia nowym ekosystemem. Pustynia Błędowska to unikalne w skali Polski, ale i Europy miejsce, w którym żyją rzadkie gatunki zwierząt i roślin, lubujące się właśnie w takich ,,piaskownicach”. Powrót do stanu sprzed stuleci oznaczałby utratę bardzo cennych i unikalnych przyrodniczo terenów, i zastąpienie ich powszechnymi w Polsce lasami iglastymi rosnącymi na piachu… A tak, mamy tu np. rzadkie pająki o tygrysich pręgach (tygrzyk paskowany) czy zagrożone wyginięciem motyle (modraszek arion). Mały krzaczek, ale bez ludzkiej interwencji może tu wyrosnąć las… Pustynia Błędowska praktycznie: dojazd i punkty widokowe Jak dojechać do Pustyni Błędowskiej? Szczęśliwie nie powinien on stanowić problemu. Do wyboru mamy trzy punkty widokowe, które różnią się swoim charakterem – dla Was sprawdziliśmy każdy z nich! Wzgórze Czubatka Z tego miejsca roztacza się najlepsza panorama na pustynię. Widać jak na dłoni, zarówno jej północny, jak i południowy fragment, a w oddali majaczą kominy śląskich zakładów przemysłowych. Pustynię można tu oglądać z perspektywy ptaka, ale z drugiej strony punkt oddalony jest od samych piasków. Żeby się do nich dostać, trzeba zejść ze wzgórza i udać się na spacer żółtym szlakiem przez pustynię. Co bardziej ambitni mogą zakończyć wycieczkę w Błędowie, od którego pochodzi nazwa miejsca- ale sama miejscowość leży już poza piaskami. Dojazd na Wzgórze Czubatka nie powinien sprawić problemu, gdyż kierunek wskazują znaki, droga jest wyasfaltowana, a na miejscu czeka duży parking. Uważajcie tylko na ostatniej prostej- droga jest mocno nachylona i wąska. Jeśli komuś zależy na łatwym dostępie do pustyni pustyni powinien udać się na Wzgórze Dąbrówka koło Chechła lub do Róży Wiatrów. Widok na Pustynię Błędowską ze Wzgórza Czubatka W tle kominy śląskich zakładów przemysłowych Róża Wiatrów Do punkt widokowego Róża Wiatrów przy Pustyni Błędowskiej prowadzi długa leśna droga, na końcu której znajduje się parking. Nie jest on zbyt duży, więc konieczne może być zaparkowanie samochodu na poboczu. Z lasu wychodzimy prosto na piaski. Na tej ogromnej przestrzeni panowała iście rodzinna atmosfera: dzieci budowały zamki, dziewczynka puszczał z ojcem latawiec, a inni opalali się lub urządzili sobie rodzinny piknik. Taka wielka plaża, tylko bez wody i parawanów! Wystarczy odejść kawałek od drogi na parking i można cały dzień przeleżeć w spokoju na kocyku, pozwalając milusińskim lub czworonogom na przeróżne harce. Zarastanie pustyni to długi proces. Zaczyna się od niewinnej trawy. Wzgórze Dąbrówka Wzgórze Dąbrówka leży koło wsi Chechło. Z postawionej tam platformy widokowej roztacza się doskonała panorama na północną część Pustyni Błędowskiej. Chyba to miejsce najbardziej przypadło nam do gustu, bo wydawało się najbardziej pustynne- ale to już kwestia preferencji. Przy punkcie widokowym stoi stary schron, gdyż obszar ten wykorzystywany był w XX wieku jako poligon wojskowy, ale tego wszystkiego dowiecie się z ustawionych na miejscu tablic, które doskonale streszczają historię tego miejsca. Stąd też można udać się prosto na piach i cały dzień budować zamki (lub piaskowe bunkry). Dojazd na miejsce nie sprawi problemu, ale przestrzeń parkingowa w pobliżu punktu widokowego jest dość ograniczona. Widok z platformy widokowej na Wzgórzu Dąbrówka Ciekawostki o Pustyni Błędowskiej W XIX wieku na pustyni występowały takie zjawiska jak miraże i fatamorgany, o czym wspominają raporty powstańców styczniowych walczących na tych ziemiach. W niektórych miejscach głębokość piasków dochodzi do nawet 20 metrów. Pustynia była wykorzystywana przez wojsko. Polskie lotnictwo prowadziło szkolenia, a w III RP elitarne jednostki powietrzno-desantowe dokonywały zrzutów. Podobno podczas II wojny światowej Niemcy testowali sprzęt z myślą o pustynnych warunkach w Afryce. Natomiast nie ma dowodów, że z bunkra na Wzgórzu Doborka kiedykolwiek dowodził Erwin Rommel. Jednak ciekawa to wizja, więc powiedzmy, że w legendach zawsze jest trochę prawdy… Na Pustyni Błędowskiej kręcono pojedyńcze sceny do filmów “Faraon” i “W pustyni i w puszczy” Dziś trudno w to uwierzyć, ale pewnie w latach 60-tych i 70-tych było łatwiej o pustynne kadry. Ruiny Bunkra na Wzgórzu Dąbrówka

Pustynia Błędowska nazywana Polską Saharą to niecodzienna, unikalna atrakcja turystyczna rozciągająca się na wspaniałej Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, pomiędzy miejscowościami Klucze, Chechło i Błędów, na granicy Małopolski i województwa śląskiego. To miejsce licznie przyciąga turystów z szerokiej okolicy i nie ma w tym nic dziwnego, bowiem obszar ten to największy teren występowania otwartych piasków śródlądowych w Europie i choć w wyniku zalesienia w latach 60 XX wieku przez ostatnie dziesięciolecia dość mocno zarósł i otwartych połaci piasku nie było zbyt wiele, to w ostatnich latach mocno ją odchwaszczono i teraz znów jest niezwykle interesująca. Otwarte piaski z wydmami, z niską tylko roślinnością pustynną tworzą niesamowitą wprost scenerię, dobrze widoczną z kilku dogodnych punktów widokowych, o których piszę ciekawe, jeszcze 100 lat temu można tu było obserwować zjawisko fatamorgany! Dziś nie jest tak bardzo dziko, sporo tu platform widokowych, tablic informacyjnych, ale jestem przekonana, że bardzo Ci się tu spodoba. My przez kilkanaście ostatnich lat parokrotnie już odwiedzaliśmy Pustynię Błędowską i teraz prezentuje się wybornie. Koniecznie odwiedź to cudowne i jakże tajemnicze miejsce! Podobnego nie znajdziesz w szerokiej okolicy. Poniżej znajdziesz wiele informacji praktycznych i ciekawostek na temat Pustyni Błędowskiej! Róża Wiatrów na Pustyni Błędowskiej Pustynia Błędowska Punkty widokowe na Pustyni Błędowskiej Czubatka Róża Wiatrów Dąbrówka Informacje dla rodziców z małymi dziećmi Powstanie Pustyni Błędowskiej Pustynne zjawiska Zarastanie Pustyni Błędowskiej Pustynia Błędowska - zwiedzanie a wojsko Juromania przy Róży Wiatrów Filmowa Pustynia Błędowska Ciekawostki o Pustyni Błędowskiej Godziny otwarcia i informacje praktyczne Adres Gdzie spać? Mapa z zaznaczonymi atrakcjami Pytania i odpowiedzi Punkty widokowe na Pustyni BłędowskiejNa Pustyni Błędowskiej powstało kilka dogodnych punktów widokowych, które pozwalają się cieszyć niezwykłym pięknem tego miejsca. Widok ten jest unikatowy, bowiem Pustynia stanowi naprawdę spory obszar odkrytych piasków pośród lasów, toteż trudno szukać równie wspaniałej atrakcji tego typu w całej Polsce! Najbardziej popularne i zjawiskowe punkty widokowe na Pustyni Błędowskiej są trzy. Dwa z nich znajdują się w miejscowości Klucze, zaś jeden w ale i nadal bardzo popularnym punktem widokowym na Pustynię Błędowską jest Góra Czubatka (382 m znajdująca się w Kluczach. To najlepszy, bo najbardziej rozległy punkt widokowy na "Polską Saharę". Znajduje się wysoko ponad piaskami i dodatkowo daje wspaniałe widoki na zachody słońca, co ostatnio nawet sami sprawdziliśmy 🙂 Zorganizowano tu duży, bezpłatny parking, są ławki, wiata piknikowa i tablice informacyjne. Spod parkingu żółtym Szlakiem Pustynnym można zejść na piaski przez las, około 1 km przyjemnego spacerku. Poczujesz się tutaj naprawdę jak na pustyni, jest pięknie i szlakiem tym można dojść przez całą szerokość Pustyni aż do Błędowa. Po drodze spotkasz sporo tablic informacyjnych. Czubatka Pustynia Błędowska CzubatkaRóża WiatrówNajnowszym punktem widokowym na Pustyni Błędowskiej i obecnie zdecydowanie najciekawszym według mnie jest Róża Wiatrów, również w Kluczach. To piękna, drewniana platforma widokowa o ciekawym kształcie, od którego wzięła się nazwa obiektu. Róża Wiatrów jest przystosowana dla wózków - dziecięcych oraz dla osób niepełnosprawnych. Pozwala podziwiać odkryte piaski Polskiej Sahary i wejść na nie, ponieważ ramiona konstrukcji schodzą bezpośrednio na piaski. Przy Róży Wiatrów co roku we wrześniu, w ramach Juromanii - plenerowej imprezy Szlaku Orlich Gniazd, odbywa się piknik rodzinny połączony z atrakcjami militarnymi. Można tu dojechać od ulicy Bolesławskiej w Kluczach, obecnie pod samą platformę prowadzi droga asfaltowa. Po drodze mijamy kilka parkingów. Róża wiatrów jest dostępna dla wózków, a konstrukcja kryje w sobie swoiste wiaty piknikowe z ławkami i tablicami informacyjnymi. Przy konstrukcji stanęły też działa wojskowe, co nawiązuje do faktu, że Pustynia była i częściowo nadal jest terenem wojskowym. Róża Wiatrów Róża WiatrówDąbrówkaTrzecim punktem widokowym na Pustynię Błędowską jest Dąbrówka w Chechle (355 m tu również odsłaniają się ogromne połacie luźnych piasków, porozjeżdżane przez quady. Te punkty widokowe łączy szlak rowerowy "Spojrzeć z wysoka". Kiedyś stał tu tylko bunkier, ładnie kolorowo wymalowany, ale w ostatnich latach na Dąbrówce stanęła też metalowa platforma widokowa z piękną panoramą Pustyni Błędowskiej. W okolicy można wędrować również bezpośrednio po piaskach, głębiej tylko po szlakach, bo to teren wojskowy. Również na Dąbrówce odnajdziesz sporo tablic informacyjnych, z których dowiesz się wielu ciekawostek o tym terenie. Dąbrówka w Chechle to kolejne urocze miejsce na pustyni. Polecam odwiedzić wszystkie te punkty lokalizację punktów widokowych na Pustyni Błędowskiej na mapce poniżej: Pustynia Błędowska DąbrówkaInformacje dla rodziców z małymi dziećmiPustynia Błędowska z racji piasków sama w sobie jest średnio dostępna dla wózków, ale wszystkie punkty widokowe są przystosowane do zwiedzania z wózkami, tak więc jeśli nie interesuje Cię spacer przez otwarte piaski, a jedynie podziwianie widoków na nie, to z powodzeniem możesz zabrać wózek. W przeciwnym razie pozostaje nosidło lub chusta. Najciekawszym i najłatwiejszym punktem dla osób z wózkiem na pewno okaże się Róża Wiatrów w Kluczach. Pustynia Błędowska - róża wiatrówPowstanie Pustyni BłędowskiejLegenda o Pustyni BłędowskiejJeśli wierzyć legendzie, Pustynia Błędowska to sprawka diabła, który tak się zezłościł na olkuskie kopalnie, że chciał je zasypać piaskiem znad Bałtyku. Leciał więc ponad Jurą z wielkim worem piachu na plecach i zmierzał do Olkusza. Widząc bliski cel, nieco zniżył lot i niespodziewanie zahaczył o wysoką wieżę kościoła w Błędowie. Już się chyba domyślasz, że wór się rozerwał, a cały piach wyleciał i rozsypał się po okolicy tworząc przez olkuskie kopalnieJeśli nie chcesz, to nie wierz, ale z pewnością prawdziwy jest fakt, że to olkuskie kopalnie przyczyniły się do powstania Pustyni Błędowskiej. Odsłonięcie piasków na tym obszarze nastąpiło w XIII wieku, kiedy mocno rozwinięte górnictwo srebra i hutnictwo przyczyniło się do masowego wykarczowania lasów w okolicy i odsłonięcia luźnych piasków lodowcowych nawianych tu aż znad Bałtyku. Pustynia BłędowskaPustynne zjawiskaRozpoczęły się tutaj wówczas typowe dla pustyni procesy eoliczne czyli działalność wiatru, w efekcie czego powstały piaszczyste wydmy, których końca nie było widać. Co ciekawe, na Pustyni Błędowskiej obserwowano nawet burze piaskowe i tajemnicze zjawisko fatamorgany, o czym pisał słynny botanik Kazimierz Piech. Przyrodnicy opisywali to miejsce jako pustkowie, morze piasku i szmat nagiej ziemi. Tak było jeszcze 100 lat temu! Pustynia BłędowskaZarastanie Pustyni BłędowskiejW latach 60. XX wieku odkryty obszar piasków na Pustyni Błędowskiej sztucznie zalesiono, jednak nadal rośnie tu wiele gatunków typowych dla nadmorskich wydm oraz rośliny pustynne. Następowało też naturalne, stopniowe zarastanie odsłoniętych piasków czyli sukcesja roślinności. Mogło to doprowadzić do tego, że kolejne pokolenia prawdopodobnie już by nie zobaczyły polskiej pustyni na własne oczy. Na szczęście przez kilka ostatnich lat na terenie pustyni prowadzono intensywne prace porządkowe i odchwaszczanie i tym sposobem znów pojawiło się sporo odkrytych połaci piasku. Najlepiej widać je od strony jurajskich Klucz i w pobliżu miejscowości Chechło. Pozostawiono tylko cenne okazy roślinności, charakterystyczne dla piasków i pustynnych warunków. Przez środek Pustyni, z zachodu na wschód przepływa rzeka Biała Przemsza, głęboką doliną. Dzieli ona Pustynię Błędowską na część północną od strony Chechła i południową, na zachód od Klucz. Obszar Pustyni objęty jest programem ochrony Natura 2000. Od 1995 roku fragmenty Pustyni stanowią użytek ekologiczny. W 2004 roku powstało Stowarzyszenie "Polska Sahara" na rzecz promocji i ochrony Pustyni Błędowskiej, które organizowało tu "Pustynne Miraże" każdego lata. Pustynia BłędowskaPustynia Błędowska - zwiedzanie a wojskoCzęść północna pustyni to dawny poligon wojskowy, nadal teren ten należy do wojska, ale można już tu tylko obserwować skoki spadochronowe. W tej części pustyni panuje zakaz wchodzenia, choć dostępny jest tutaj punkt widokowy Dąbrówka, z którego oglądać można piękne, wielkie połacie piasku i wejść na nie właśnie w okolicy punktów widokowych. Spod platformy na Dąbrówce dojść można też do pobliskiego punktu widokowego przy ulicy Pustynnej w Błędowską zwiedzić można przemierzając przyrodniczą ścieżkę dydaktyczną znakowaną na czerwono, która rozpoczyna się na ulicy Rudnickiej w Kluczach i przez Pustynię biegnie do rozlewiska Białej Przemszy. Przez Pustynię przeprowadzi Was też żółty Szlak Pustynny, na który można wejść na ulicy Górnej w Kluczach, koło parkingu na Czubatce. Biegnie on przez całą szerokość Pustyni do Błędowa. Miłośnicy jazdy konnej skorzystać mogą z pomarańczowego Transjurajskiego Szlaku Turystyki Konnej, a cykliści z wyznaczonych znakowanych szlaków rowerowych. Część północna Pustyni Błędowskiej to teren wojskowy, jak już pisałam i obowiązywał tam przez lata zakaz wstępu, ale przy punkcie widokowym Dąbrówka w Chechle turyści spokojnie wychodzą na teren otwartych piasków. W 1999 roku miały tu miejsce manewry wojsk NATO, a podczas II wojny światowej ćwiczenia prowadziły tu oddziały Afrika Korps. Pustynia Błędowska Pustynia Błędowska - widok z Dąbrówki w ChechleJuromania przy Róży WiatrówKażdej jesieni, około połowy września, na terenie całej Jury odbywa się Juromania - wielka, kilkudniowa impreza plenerowa, w którą włącza się wiele atrakcji jurajskich. Również przy Róży Wiatrów - pięknej i popularnej platformie widokowej w Kluczach, na piaskach pustyni, odbywa się piknik rodzinny połączony zwykle z atrakcjami militarnymi. Pustynia Błędowska Juromania 2019Filmowa Pustynia BłędowskaNie każdy wie, że Pustynia Błędowska stała się scenerią do popularnego polskiego serialu "Czterej Pancerni i Pies". Był tutaj również kręcony słynny film Jerzego Kawalerowicza "Faraon". Dziś każdy kręci tu swoje filmy, może mniej popularne, ale też często oddające piękno tego zaskakującego, jurajskiego zakątka. Zapraszamy również na nasz film o Pustyni Błędowskiej. Ciekawostki o Pustyni BłędowskiejPustynia jest tak niecodziennym zjawiskiem u nas, że praktycznie wszystko, co się na niej dzieje i co na niej znajdziemy, to jakaś ciekawostka. Poznaj kilka interesujących faktów o Polskiej Saharze!Fulgoryt czyli strzałka piorunowa - to niesamowity, rurkowaty twór, który możemy spotkać na Pustyni Błędowskiej. Powstaje w efekcie stopienia piasku od uderzenia pioruna, no i już mamy czego szukać podczas następnego wypadu na piaski. Takie "pręty" mogą mieć długość nawet 1 metra i są wykorzystywane do tworzenia biżuterii. Dawniej uważano, że fulgoryt to broń słowiańskiego boga Peruna, stąd jego inna nazwa to perunowe strzałkiOwad czerwiec - co ustynia na Jurze ma wspólnego z czerwonym barwnikiem? Ano w trawach Pustyni Błędowskiej znajdziesz czasem owada pluskwiaka zwanego czerwcem polskim. W XVI wieku gatunek ten był hodowany w Polsce w celu uzyskania czerwonego barwnika do tkanin (koszeniliny). Polska była głównym dostawcą tego towaru w Europie! Obecnie jest to powszechny barwnik w kuchni, ale już nie uzyskuje się go z czerwca polskiegoFormy przyrodnicze tworzące się na pustyni to: bruk deflacyjny czyli twarde okruchy skalne, ripplemarki czyli zmarszczki wiatrowe wyglądające jak fale, tworzone przez wiatr oraz pagórki fitogeniczne czyli kopce piasku wokół niskich roślin, które w efekcie często tworzą wydmyW czasie II wojny światowej teren Pustyni Błędowskiej należał do III Rzeszy i przebiegała tędy granica Generalnego Gubernatorstwa. Był to wówczas poligon lotnictwa Luftwaffe. Testowano tu również różnego rodzaju bomby, nawet mówi się, że testowane tu były bomby latające V1 i pociski rakietowe V2Po II wojnie światowej pustynia nadal pełniła funkcję poligonu wojskowego, wielokrotnie ćwiczyli tu żołnierze 6 Pomorskiej Dywizji Powietrzno-Desantowej, tzw. "Czerwone Berety" z Krakowa. Do dziś odbywają się tutaj szkolenia skoczków spadochronowychW 1999 roku ćwiczyły tu oddziały lotnicze i służby medyczne NATO w ramach manewrów "Cooperative Bear '99". Wówczas polska była gospodarzem programu "Partnerstwo dla Pokoju". W ćwiczeniach tych brał udział potężny samolot transportowy "Herkules".Ale jako pierwsi Pustynię Błędowską do celów ćwiczebnych w zakresie militarnym wykorzystali legioniści z Batalionu Uzupełniającego Piechoty Legionowej Józefa Piłsudskiego przed bitwą stoczoną w listopadzie 1914 roku pod pobliskimi Krzywopłotami. Pustynia BłędowskaNiecodzienna atrakcja, jedyna taka w Polsce,o takich gabarytachSzlaki turystyczne wiodące przez pustynięDogodne i ciekawe punkty widokoweImprezy plenerowe, np. Juromania we wrześniuBezpłatne parkingidużo turystów w ciepłe weekendy w okolicach punktów widokowych Godziny otwarcia i informacje praktyczne Całą dobę przez cały rokWstęp bezpłatnyParking: bezpłatny przy wszystkich punktach widokowychPunkty widokowe są dostępne dla wózków, ale najwygodniej będzie przy Róży WiatrówPustynia jest dostępna dla psów Adres Pustynia BłędowskaRóża Wiatrówul. Bolesławska, KluczeCzubatka, ul. Górna, KluczeDąbrówka, ul. Pustynna, GPS: 50°20'9N, 19°31'60E Olkusz noclegi Olkusz to zdecydowanie interesujące miejsce, do którego warto się wybrać. Klikając w ten link znajdziesz noclegi w tym miejscu. Możesz również skorzystać z wyszukiwarki noclegów znajdującej się poniżej. Zamawiając nocleg za naszym pośrednictwem wspierasz nas, za co z góry dziękujemy! Oto lista polecanych i sprawdzonych przez nas noclegów. Mapa z zaznaczonymi atrakcjami Częste pytania i odpowiedzi Tak zarówno same punkty, jak i parkingi przy nich są bezpłatne W mojej opinii Róża Wiatrów w Kluczach, przy ulicy Bolesławskiej, jest piękna sama w sobie, dostępna dla wózków i schodzi bezpośrednio na piaski, w sezonie można na miejscu kupić przekąski, kawę czy lody

Pustynia Błędowska z lotu ptaka - Franciszek Rozmus Pustynia Błędowska w części południowej została poddana wartemu niemal 10 mln złotych projektowi

Podstawowe informacje o Pustyni Błędowskiej są powszechnie dostępne, chociaż nie zawsze ścisłe. W żaden sposób nie pozwalają jednak wyobrazić sobie tego ciekawego, niezwykle oryginalnego zakątka na granicy Wyżyny Śląskiej i Jury Krakowsko-Częstochowskiej. To co obecnie nosi zaszczytną nazwę pustyni, to pokaźny teren położony pomiędzy Kluczami na wschodzie, a Błędowem na zachodzie, wzdłuż rzeki Białej Przemszy. W sumie jest to teren o długości 10 km i szerokości dochodzącej do 4 km, pokryty piaskami, które miejscami sięgają tu nawet 70 metrów miąższości. Historia Pustyni Błędowskiej Skąd wziął się tutaj piasek w takich ilościach? Starsi ludzie opowiadali, że rozsypał go diabeł podczas nieudanej próby zasypania olkuskich kopalni srebra. Mniej demoniczna, choć nie mniej spektakularna opowieść, twierdzi, że przyniosły go tutaj wody wypływające z lodowca. Pewnie tej drugiej bliżej do prawdy, ale kto wie, czy i tak czarci nie maczali w tym swych rąk. Ludowa opowieść ma bowiem w sobie, jak to część bywa, odrobinę prawdy. Tę mianowicie, że powstanie pustyni ma swój związek z górnictwem w pobliskim Olkuszu. Do powstania pustyni w naszym klimacie nie wystarczy sam piasek – mamy w Polsce tereny (równiny sandrowe), gdzie jest go nawet więcej niż tutaj, a mimo to pustyni tam nie ma. Dopiero działalność człowieka – wycinka porastających ten teren w średniowieczu lasów na potrzeby górnictwa, a także obniżenie poziomu wód gruntowych spowodowało, że roślinność nie chciała w naturalny sposób powrócić na pozbawione wody piaski. W ten sposób odsłonięto potężny obszar o powierzchni ponad 150 km2 – pięciokrotnie większy, niż pustynia zajmuje obecnie. Pozostałości tzw. Dużej Pustyni Błędowskiej to już prawie całkowicie zarośnięta Pustynia Starczynowska oraz Dziadowskie Morze niedaleko Bukowna. Tak niespotykanie wielki obszar piasków można już było śmiało nazwać Pustynią. Wiatr przesypywał piasek z miejsca na miejsce, tworząc wysokie na kilka metrów wydmy, a w gorące dni można było tu ponoć zobaczyć nawet zjawisko fatamorgany. Oaza na Pustyni Błędowskiej Miała też Pustynia Błędowska swoją oazę – zadrzewioną dolinę Białej Przemszy, która zieloną wstęgą przecinała piaski na dwie nierównej wielkości części. Piaszczyste tereny stanowiły niejako kłopot dla miejscowych – silny wiatr nawiewał spore ilości piachu na okoliczne pola, a jedynym zastosowaniem, jakie znaleziono, była eksploatacja jego pokładów i wykorzystanie jako piasku podsadzkowego w kopalniach. Poligon na Pustyni Błędowskiej Niechcianym, odludnym i nieprzyjaznym terenem zainteresowało się wojsko. Najpierw przed I wojną światową ćwiczenia miały tu oddziały legionów przed bitwą pod Krzywopłotami; w okresie międzywojennym natomiast tereny te do ćwiczeń wykorzystywała piechota i artyleria Okręgu Korpusu nr V w Krakowie. Był to także teren szkoleniowy dla polskich lotników na samolotach "Karaś". Najsłynniejszym jednak wojskowym epizodem w dziejach pustyni było urządzenie tu poligonu wojskowego przez Niemców. Niemcy, przygotowując się do wsparcia włoskiego sojusznika w Afryce, któremu Brytyjczycy spuszczali coraz większe lanie, zwrócili uwagę na wielki teren lotnych piasków, który nadawał się na poligon, bez konieczności wysyłania wojsk do Afryki. Na potrzeby słynnego "Afrika Korps" dowodzonego przez feldmarszałka Rommla, wybudowano bunkry obserwacyjne i wprawiono się w walkach manewrowych czołgów, a także działań piechoty i artylerii w warunkach pustynnych. Tutaj także testowano nowe rozwiązania techniczne, adaptujące sprzęt sprawdzony w Polsce i Francji do działań wśród piasków. Na wzgórzu Dąbrówka, niedaleko Chechła, aż do czasów współczesnych zachował się bunkier z tamtych czasów, jednak uległ on częściowo zawaleniu i ze względów bezpieczeństwa został rozebrany. Także po II wojnie światowej wojsko interesowało się tymi terenami – ćwiczyły tu oddziały wojsk powietrzno-desantowych z Krakowa; do dziś zresztą północna część pustyni, pomiędzy Chechłem a doliną Przemszy zamknięta jest dla turystów, służy bowiem okresowo jako poligon. Dużo mniej znanym epizodem są natomiast przeprowadzane na pustyni od 1958 roku próby z rakietami, w ramach "polskiego programu rakietowego". Ich inicjatorem był naukowiec Jacek Walczewski, a celem stworzenie cywilnej rakiety meteorologicznej do badania górnych warstw atmosfery. Marzono również o podboju kosmosu. Turyści na Pustyni Błędowskiej W latach powojennych Pustynia Błędowska stała się także atrakcją turystyczną, a komunistyczne władze nigdy nie omieszkały dodawać, że jest ona "jedyną pustynią w Europie". Paradoksalnie – również w tym czasie rozpoczęto działania, które w kilkadziesiąt lat praktycznie zakończyły istnienie tego wielkiego kuriozum przyrodniczego. Część pustyni zaorano i obsadzono sosną oraz wierzbami. W połączeniu z podnoszeniem się poziomu wód gruntowych, spowodowało to niemalże całkowite zarośnięcie części południowej pustyni. Północna, użytkowana od czasu do czasu przez wojsko, a potem także przez miłośników offroadu, zachowała niewielkie obszary lotnego piasku. Wielka atrakcja praktycznie przestała istnieć… Od kilku lat prowadzone są prace mające na celu przywrócić do stanu z lat powojennych przynajmniej niektóre części pustyni. W 2013 roku pustynia została zamknięta dla zwiedzających i zaczęły się wielkie prace w ramach programu Life+, ze środków Unii Europejskiej i środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, a także z niewielkim udziałem środków gminy Klucze. Odkrzewiono i wylesiono znaczny teren w okolicach Kluczy, oczyszczono go z niewybuchów i wyznakowano ścieżki przyrodnicze. Złośliwi mówią, że miliony złotych dosłownie utopiono w piachu, ale kiedy jesienią ubiegłego roku pustynię otwarto dla turystów, Pustynia Błędowska rozpoczęła swoje nowe życie. Wzgórze Czubatka, ścieżki edukacyjne i taras widokowy Na początek najlepiej udać na wzgórze Czubatka, położone nad Kluczami, skąd rozpościera się najpiękniejsza panorama pustyni. Jest tu specjalny taras widokowy i tablice opisujące przyrodę i dzieje pustynie. Potem warto już zejść w dół, by kilometrami wędrować wśród piasków. Ścieżki edukacyjne (mała i duża pętla) są dokładnie oznakowane tyczkami, a na środku pustyni urządzono taras widokowy. Co prawda po karczowaniu zostały jeszcze wyraźne ślady (zwłaszcza na obrzeżach, a liczne koleiny i mnóstwo szyszek pozostałych po dawnych lasach psuje nieco efekt, ale kiedy mocniej przyświeci słońce, a wiatr sypnie piaskiem w oczy, można się poczuć jak na prawdziwej pustyni. Wzgórze Dąbrówka koło Chechła Drugim miejscem, które warto odwiedzić jest wspomniane już wzgórze Dąbrówka koło Chechła. Można stąd podziwiać północną część pustyni, którą również czeka częściowe karczowanie w najbliższym czasie. Stary, poniemiecki bunkier pamiętający jeszcze manewry "Afryka Korps" już nie istnieje, a kilka lat temu żołnierze częściowo ogrodzili teren poligonu siatką, ale za to przy odrobinie szczęścia możemy zobaczyć (jest to dozwolone) ćwiczące wojska spadochronowe. Pustynne Centrum Informacji w Kluczach Na koniec warto zajrzeć do Urzędu Gminy w Kluczach, gdzie utworzono Pustynne Centrum Informacji. Zgromadzono tu różne pamiątki, eksponaty i znaleziska prosto z pustyni, dotyczące zarówno przyrody, jak i historii tego terenu. Miejsce dobre nie tylko dla pasjonatów – przed planszami i starymi fotografiami można spokojnie spędzić ponad godzinę (Centrum otwarte jest w godzinach pracy Urzędu Gminy, wstęp bezpłatny). Polska Sahara czeka więc na turystów. ^{Temat: Pustynia Błędowska. Pustynia Błędowska w okolicach Chechła na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. W latach 50 ub.w. na terenie pustyni posadzono wierzbę kaspijską i sosny w efekcie pustynny charakter tego terenu w znacznej mierze zaniknął. Obecnie istnieją plany wykarczowania drzew i przywrócenia pierwotnego krajobrazu.} Atrakcje Jedną z najciekawszych i wciąż nie do końca odkrytych atrakcji w Polsce jest zlokalizowana na pograniczu wyżyn Śląskiej i Olkuskiej Pustynia Błędowska. Jakkolwiek jej rozmiar w porównaniu z pustyniami Afryki lub Azji trudno uznać za imponujący. Ma zaledwie 10 km długości i szerokość, która miejscami dochodzi do 4 km – to i tak stanowi największą pustynię naszego kontynentu. Istnienie pustyni zawdzięczamy działalności ludzi. Pustynia Błędowska – największa pustynia w Europie Stanowi ona doskonałą ilustrację tego, jak wskutek intensywnej eksploatacji zasobów naturalnych można doprowadzić do degradacji ekosystemu i kompletnego wyjałowienia znacznego obszaru. Od wczesnego średniowiecza na potrzeby hutnictwa i górnictwa prowadzono tu wycinkę drzew, która w połączeniu z ingerencją w naturalny obieg wody spowodowała znaczne obniżenie się poziomu wód gruntowych. Charakter obszaru jest unikalny. Przez wiele lat jego walory turystyczne nie były doceniane. Natomiast od początku XX w. doskonale sprawdzał się w roli ćwiczebnego poligonu wojskowego. Służył między innymi żołnierzom z Afrika Korps przed wysłaniem na front. Zwiedzanie i zagrożenia Obecnie istnienie Pustyni Błędowskiej jest zagrożone. Podejmowane są próby ocalenia tego wyjątkowego w skali Europy skrawka terenu. Aby pustynia nie zarastała, na jej terenie prowadzi się między innymi wypas dzikich zwierząt i karczuje drzewa. Przez pustynię prowadzi żółty szlak pieszy. Łączą on Błędów z Kluczami, ścieżka przyrodnicza długości ok. 12 km a także szlaki konne. Zwiedzanie jest bezpieczne tylko na wymienionych trasach. Zostały one oczyszczone z niewypałów pamiętających czasy obu wojen światowych, poza nimi może być naprawdę niebezpiecznie. Pustynią opiekuje się grupa „Polska Sahara”. Stowarzyszenie oprócz działań ochronnych zajmuje się również organizacją eventów, wycieczek i promocją tej atrakcji zarówno w kraju jak i za granicą. Aby dotrzeć do Pustyni Błędowskiej należy kierować się na miejscowości Chechło i Klucze. Dojazd do nich jest możliwy z Katowic (w stronę Sosnowca, następnie Olkusza), z Częstochowy (w kierunku Bielska Białej, następnie do Chechła przez Olkusz) oraz Krakowa, również przez Olkusz. Mapa i dojazd Punkty widokowe: – w miejscowości Chechło – wzgórze Dąbrówka, – w Kluczach – wzgórze Czubatka Założyciel oraz kilku innych projektów internetowych. Zawodowo programista z coraz większym nastawieniem na specjalizację SEO. Prywatnie oczywiście wielki fan turystyki - szczególnie tej krajowej. . 45 343 134 141 339 338 598 661

pustynia błędowska z lotu ptaka